Yeşil Link’e kardeş: Mavi Link

İzmir Kalkınma Ajansı‘nın Öncülerin Şehri İzmir için belirlediği, Türkiye’nin ve içinde bulunduğumuz coğrafyanın en sağlıklı şehri olması son derece isabetli bir vizyon. Sadece burada sağlık derken, İzmirlilerin fiziksel ve ruhsal sağlığından, İzmir’in sağlıklı gelişmesine kadar bir çok kavramı içine alan geniş bir yelpazeyi kastettiğimizi hatırlayalım…

Geçen ay Los Angeles’ın zamanında planlayıp hayata geçiremediği Yeşil Link projesinden bahsettik: Şehirdeki tüm yeşil mekanları birleştiren, saatlerce kesintisiz yürüyebileceğimiz bir rota…

Yeşil Link İzmir’in öncü karakterini ve sağlıklı şehir vizyonunu birleştiren bir fikir. Bu ay ise sizlere Yeşil Link’in kardeşini tanıtacağız: Mavi Link!

Mavi Link körfez çevresini dolaşan 40 kilometrelik bisiklet yoluna verdiğimiz isim. Amaç halihazırda Türkiye için zaten vaha gibi olan bu yolu uzatmak, bu sayede de bisiklet kullanımını yaygınlaştırmak.

Öte yandan İngiltere’deki 21 bin kilometrelik bisiklet yolu ağı incelenmiş ve yol uzunluğu ile bisiklet kullanımı arasında bir paralellik olmadığı saptanmış. Yani, Mavi Link’i sırf yeni yollar yaparak daha popüler kılamayız. Başka fikirler de geliştirmemiz lazım. Neyse ki örnek alabileceğimiz yaratıcı fikir bol! Rota seçimi için Almanya’ya gidelim.

Wiesbaden, Almanya’nın ortasında ufak bir kent. Bu şehri özel kılan, Almanya’nın bisiklet kullanmak için en kötü şehri seçilmiş olması! Bisiklete tahsis edilmiş yol az. Mevcut yollar da işlevsiz. Çözüm olarak Radwende isimli bir mobil aplikasyon geliştirilmiş. Bu aplikasyon bisiklete binenlerin günlük rotasını GPS üzerinden takip ediyor ve anında şehir haritası üstüne çiziyor. Böylece yetkililer en sık kullanılan rotalarını saptayıp, oraya bisiklet yolu yapabiliyorlar. Wiesbaden’liler hatırlatıyorlar: 1 kilometre otoban yapmaya harcanan para ile, 10 bin kilometrelik bisiklet yolu yapılabilir!

İzmir’de de zamanla Mavi Link mutlaka körfez çevresinden, şehrin içlerine doğru girecek. Belki metro (ve ileride yapılacak olan tramvay) istasyonlarına doğru yayılacak. Belki de Mavi Link ve Yeşil Link bir arada uzayacak. Her durumda yapılacak olan bisiklet rotasının önceliği, Radwende ile belirlenebilir.

Başka bir konu kesintisiz ulaşım. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Mavi Link için Naldöken’de inşa edilmiş olan bisiklet köprüsü, İzmir’in öncü kafa yapısının bir örneği. Şimdi bu fikrin çok daha gelişmişi için Kopenhag’a gidelim!

Kopenhag dünyanın bisiklet başkenti. Şehirde yaşayan 2 kişiden 1’i işe bisikletle gidiyor! Eskiden en işlek bisiklet hattı, su kenarındaki bir turistik mekanın içinden geçmekteymiş. Bisikletlilerin zaman kaybettiğini gören yöneticiler, Yılan Yol lakaplı, şehri boydan boya geçen ve göze çok hoş gelen bir üst geçit yapmışlar. Bu sayede bisiklet kullananlar, trafiği by-pass etmeye başlamışlar!

İleride Mavi Link’i Alsancak gibi şehrin işlek noktalarından geçirmemiz gerektiğinde benzer bir fikir düşünebiliriz. Ancak Kopenhaglıların hatırlattığı bir şey var: En ruhsuz şehir planlamacısı bile Yılan Yol’un güzelliğine hayran kalıyormuş! Yani Mavi Link’i hem işlevsel hem de İzmir’e görsel değer katacak bir şekilde geliştirmeliyiz.

Son olarak da güvenlik konusu için Portland’a gidelim. Arabalar, okula gidiş geliş saatlerinde bisiklete binen çocuklar için ciddi tehlike arz ediyormuş. Bunun üzerine veliler, Bisiklet Treni isimli bir fikri hayata geçirmiş. Bisikletli çocuklar aktarma noktalarında toplanmaya başlamışlar. Ebeveynler, noktalar arası 5-10 dakikada bir mekik dokuyormuş. Bir yetişkin eşliğinde ve grup halinde bisiklete binen çocuklar çok daha emniyetli şekilde dolaşmaya başlamışlar.

İleride Mavi Link’in rotası üzerinde, trafiğin yoğun olduğu veya sokak köpeklerinin gezdiği ıssız noktalar güvenlik sorunu teşkil edecek. Bu, kullanımı olumsuz etkileyebilir. Biz de gerek bisikletli zabıtalar, gerekse de gönüllüler aracılığı ile güvenlik sorunu olan yerlerinde Bisiklet Treni fikrini uygulayabiliriz. Bakarsınız bu sayede ESHOT’un yükünü bile azaltabiliriz!

Eninde sonunda Mavi Link şehre yayılacak. Kullanım arttıkça İzmir daha güzel ve sağlıklı bir şehir olacak. Bu süreci hızlandırmak için fikirlerinizi bana yazın!