Bir semti ‘turistik’ kılan nedir?

İzmir’e gelen turist sayısını nasıl arttırabilir miyiz? Bu sorunun cevabı, ‘turisti’ nasıl tanımladığımıza göre değişir. Acaba İzmir, ‘İzmirliler’e turist olarak bakabilir mi? 4 milyonluk bir nüfusa sahip bir şehir. Potansiyelimizin %10’unu kullanabilsek büyük bir hareketlenme yaşanır. Göztepe’de doğup hayatı boyunca Bornova’yı gezmemiş, Bornova’da doğup hayatı boyunca Kadifekale’ye çıkmamış çok İzmirli var. Kemeraltı’nın tarihi ve turistik değerlerini kaçımız bir rehber eşliğinde gezdi? Tarihi fabrikalar bölgesini kaçımız turladı?

Sormamız gereken soru şu: Acaba, günlük işlere dalıp burnumuzun dibindeki değerleri göremiyor muyuz? Yoksa daha başka bir açıklama mı var? Peki bir semti turistik kılan gerçekten nedir?

Yurtdışında bu soru üzerine epeyce kafa yorulmuş ve sonuçta bir yeri turistik kılmak için en az 10 çekim merkezine ihtiyaç duyulduğu saptanmış. Burada bahsedilen, birbiri ile alakalı ve birbirini tamamlayan 10 çekim merkezi. Bu konuda iyi bir örnek olduğu için Kanada’nın Orleans Adası’nı incelemiştik. Yakınlarda Kültürpark’ı ele almıştık. Tek tük ilginç yerler, turist çekmek için yeterli değil. En iyi ihtimalle yolunuzun üzerinde şöyle bir bakar devam ederiz (Örnek: Atatürk maskı) Ama ne zaman birbirini tamamlayan parçalar bir araya gelir, o zaman yaratıcı bir etkileşim başlar. Bir yeri turistik kılmanın yolu, 10 ilginç turistik değer bulup bunları paketlemekte saklı. Bornova’yı ele alalım…

İzmir’in en eski parklarından Büyük Park, Bornova’da. Ancak kaç kişi hafta sonu Üçkuyular’dan kalkıp Büyük Park’ı görmeye Bornova’ya gelir? Park, tarihini yansıtacak şekilde restore edilirse, tematik fotoğraf sergilerine mekan olursa, her gün belli saatlerde akustik müzik resitalleri yapılırsa, çeşitli kültürel aktiviteler ve eğlenceler düzenlenirse, yani Büyük Park, ‘yeşil alandan’ çıkıp ‘yaşayan bir mekana’ dönüşürse o zaman Bornova 10 çekim merkezinin ilkine kavuşmuş olur. Şimdi Büyük Park’ın etrafına 9 çekim merkezi daha eklemeyelim.

 

BİSİM sistemi körfez çevresinde yayılıyor. Bunun Bornova’ya gelmesi an meselesi. Daha önce de bahsettiğimiz gibi Bornova’nın tamamı bisikletle ulaşılabilecek hale getirilirse (2), İzmirli ‘turistler’ bisikletleriyle Büyük Park’tan Küçük Park’a gidebilirler. Buradaki şletmelere çeki düzen verilebilir ve örneğin Tuborg’un sponsorluğunda kurulan bir microbrewery’de (3) ‘Bornova Birası’ içilebilir. Bisiklet yolu Aşık Veysel Rekreasyon Alanı’na bağlanırsa (4), turistler hafta sonları açık havada düzenlenen Bornova Barbekü Yarışması’nı (5) izleyebilirler. Çocuklar buz pateni yaparlar (6). Büyük Park’ın yanındaki tarihi Atatürk Kitaplığında çocuklara Bornova masalları saati (7) düzenlenebilir. Daha sonra bisiklet yolunu takip edip, Bornova’nın dört bir yanına yayılmış birbirinden güzel Levanten köşkleri turu (8) yapılabilir. Her köşkün önüne, binanın hikayesini anlatan plaketler konur. Hatta Yeşim Kunter bu hikayeleri bir bulmacaya çevirebilir (9). İpuçlarını birleştiren çocuklar sembolik hediyeler kazanabilirler. (10) Böylece Bornova, ‘yerli turist’ akımına uğrar, ulusal basında yer alır ve daha da önemlisi kurulan bu sistem kendi kendine büyümeye ve gelişmeye başlar.

Bu tarz 10’lu setleri her semte uygulayabiliriz. Kemeraltı tek başına çeşitli tematik turlara ev sahipliği yapabilir. Agora-Basmane-Kadifekale üçgeninde kolayca 10’lu setler yaratabiliriz. Kültürpark’ın 10’lu setini daha önce zaten hayal etmiştik. Daha sonra ölçeği büyütüp, 10’lu setleri birleştirebilir, semtler arasında sinerji yaratabilir, İzmir’in 10’lu setini çıkarabiliriz. Böylece ‘İzmir’in içinde görülecek bir şey yok.’ şeklindeki saçma söylemler rafa kaldırılabiliriz.

Sadece çekim merkezi yapıp turist beklemek, yağmur duasına çıkmak gibi bir şey. Bir ihtimal turist gelebilir. Yapılması gereken kendimizi, ‘çekmek istediğiniz ziyaretçinin’ yerine koyup, onların ilgisini nelerin çekeceğini bulmak. Sonrada birbirini tamamlayan 10’lu set yaratmak. Semtinizin 10’lu setini bana yazın. Buradan yayınlayalım!